یادداشت | نشانی غلط برای اسکات منتقدان!

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، اسماعیل گرامی‌مقدم در روزنامه آرمان (29 اردیبهشت صفحه2) به سبک ادبیات رییس جمهور، منتقدان  برجام را منحصر در گروه جاهلان و مغرضان دانسته و نوشته : «دلواپسانی که دولت را هدف حملات و هجمه‌‌های خود قرار داده‌اند، یا از دستاوردهای دولت در حوزه برجام اطلاع ندارند یا مغرضانه به تخریب دولت مبادرت می‌ورزند».

در این کلام نویسنده مغالطه  آشکاری نهفته است و با منحصر کردن انتقادات به این دو نوع، در واقع باب هر نوع نقد دیگری را بسته نگه میدارد چرا که هر کسی قصد انتقاد از برجام داشته باشد در یکی از این دو گروه قرار می‌گیرد! اما روشن است که گاه نقد و یا هجمه می‌تواند از سر دلسوزی و حتی اطلاع دقیق باشد. 

چنانچه این روزها به خوبی مشخص است که انتقادات به بخشهایی از برجام در مورد اینکه تحریم‌ها ادامه خواهد پیدا کرد و ثانیا عدم وجود راهکاری برای نقض برجام توسط طرف مقابل کاملا درست و به جا بوده است.

اما ادعاهای کلی و بدون سند و مدرک که در نوشته مذکور را نمی‌توان دلیلی بر مدح برجام دانست و نوشت: «کار بزرگ و قابل ستایش دولت این بوده که با انعقاد برجام از منظر سیاسی بسیاری از تهدیدات از سر کشور رفع شده و از منظر اقتصادی نیز تاحدی گشایش‌هایی صورت گرفته است». اولا بارها این سخن توسط برجامیان تکرار شده است که برجام سایه جنگ را از کشور دور کرد و با همین گزاره کلی و ایجاد هراس سعی در موجه دانستن برجام می‌کنند و اما توضیح نمی‌دهند پیش و پس از برجام کدام مواضع دشمنان در مورد ایران تغییر کرده که نشان از عدم تهدید آنان دارد؟ در دوران برجام کار به جایی رسیده است که علاوه بر آمریکا و اسراییل، امارات و پاکستان و عربستان نیز ایران را به جنگ تهدید کردند، البته مشخص است این تهدیدات لاف در غریبی است که سالها با ادبیات گوناگون توسط دشمنان بیان می‌شود و نمی‌توان از آن به عنوان سایه جنگ تعبیر کرد که پس از آن با ایجاد هراس برجام را عامل رفع جنگ معرفی کرد! 

اما در مورد گشایش اقتصادی نیز نویسنده به خوبی بیان کرده «تاحدی» این گشایش ایجاد شد اما آیا واقعا آنچه از برجام به مردم نشان داده می‌شد گشایش محدود اقتصادی بود؟ البته نویسنده همین «گشایش تا حدی» را نیز باید اثبات کند اما بر فرض صحت آن خوب است به روشنی آمار و ارقامی ارائه گردد که در این گشایش اقتصادی برجام چه میزان نقش داشته است؟ برجامی که قرار بود مساله آب خوردن و محیط زیست را حل کند امروز به کجا رسیده است که به حامیان آن به گشایش محدود اقتصادی توسط آن می‌بالند؟ آیا این حد از گشایش بدون تعطیلی و تعلیق صنعت هسته‌ای امکان پذیر نبود؟ منتقدان برجام اعتقاد دارند با تکیه بر توان داخلی و اقتصاد مقاومتی و وابسته نکردن امور کشور به مذاکرات می‌شود گشایش‌های بیشتری را برای ملت و کشور به ارمغان آورد.

نویسنده در ادامه مطلبی را بیان می‌دارد که در بیانیه دولت علیه نامه رییس مجلس خبرگان به رییس جمهور نیز وجود دارد؛ «جریانی که از ابتدا با برجام مخالف بود و این قرارداد را از قرارداد ترکمانچای نیر بد‌تر می‌دانست اکنون به دولت اعتراض کرده و اظهار می‌دارد که چرا آمریکا از برجام خارج شده است! انگار باید دولت پاسخگوی چرایی خروج آمریکا از برجام باشد. باید از اینها پرسش شود که اگر این قرارداد بد بوده چرا از خروج آمریکا از برجام ناراحتند؟»

در این فقره نویسنده نشان داده انتقادات به برجام را اصلا مطالعه نکرده است و شاید هم از آنها برداشت دیگری دارد. منتقدان نمی‌گویند چرا آمریکا از برجام خارج شده است بلکه پرسش اصلی اینجاست که طبق گفته‌های مسؤولان دولتی، برجام آنچنان محکم و با نگاه دقیق و همه جانبه حقوقی و دیپلماتیک نوشته شده است که جای هیچ گونه دبه درآوردن و نقض آن را توسط امضاکنندگان آن نمی‌دهد! منتقدان برجام باصدای بلند اعلام می‌کردند، هیچ راه حقوقی برای نقض برجام توسط طرف مقابل در متن برجام پیش بینی نشده است و امروز پرسش این نیست که چرا آمریکا از برجام خارج شده است بلکه سوال این است آن مرجع داوری که بیان می‌شد در برجام برای تخلفات طرف مقابل گنجانده شده کجای متن برجام است؟

بارها توسط منتقدان برجام بیان شد که تضمین روشنی در برجام وجود ندارد و آقایان امضای کری را تضمین محکم و مناسب می‌دانستند. در سخنان دولتمردان تاکید می‌شد که برجام آن چنان مستحکم و قرص نوشته شده است که تغییر دولت در آمریکا نمی‌تواند خللی در آن وارد کند و صد ترامپ هم یارای مقابله با آن را ندارند! حال پرسش این است خروج امریکا از برجام چگونه با آن حرفها و مواضع سازگار است؟ 

لذا شایسته است پس از آن همه حرف‌های مبهم که امروز پاسخ به آنها دشوار می‌نماید، حامیان برجام نشانی غلط ندهند و خود را در برابر ملت و سخنانی که در مورد برجام گفته اند مسؤول بدانند. 

نویسنده در ادامه نوشته است:  «غربی‌ها خود اذعان دارند که ایران نفع بیشتری از برجام برده و این توافق را برای خود بسیار بد می‌دانند، اما برخی جریانات در داخل با متهم کردن دولت دستاوردهای برجام برای ایران را نادیده گرفته و می‌خواهند به گونه‌ای القاء کنند که کشورمان از توافق هسته‌ای هیچ دستاوردی نداشته است». اینکه برجام هیچ دستاوردی برای کشور نداشته است موضع دلواپسان نیست بلکه پیشتر رییس بانک مرکزی بود که در مورد آثار برجام گفته بود «تقریبا هیچ» است! 

نویسنده در ادامه باز طبق مشی قبلی برجامیان با خوشبینی محض و بدون توجه به دشمنیهای غربیها با ایران، این گونه می‌نویسد که البته در صورتی که ایران با تضمین منافعش از سوی اروپایی‌ها در 1+4 بماند، می‌توان نبود آمریکا در برجام را بی‌اثر کرد و این توافق را به سمت و سوی جدیدی با کشورهای اروپایی پیش برد و به نحوی آمریکا را تحت فشار بین‌المللی قرار داد». 

جا دارد حامیان برجام به طور روشن بیان کنند چه راهکاری برای تضمین گرفتن از کشورهای اروپایی دارند؟ آیا باز باید منتظر سخنان و شعارهایی بود که در زمان مذاکرات برجام انجام می گرفت و با وعده های خیالی به طرف مقابل اعتماد کرد؟ شبیه همین سخنان در آن روزها هم زده می‌شد و نتیجه‌اش را امروز همگان به چشم می‌بینند!

همچون ایام مذاکرات گویا حامیان برجام در صدد هستند تا منتقدان را ساکت کنند در حالی که اگر همان اعتمادی که به غرب دارند به منتقدان دلسوز داخلی داشتند و آنها را مهاجم و حمله کننده و بی‌عقل نمی‌دانستند و از توان فکری همه افراد و نخبگان برای یک اقدام ملی استفاده می‌کردند، نتایج بهتری برای ملت و کشور به ارمغان می‌آمد.

نویسنده در ادامه با ارائه یک الزام خواهان حمایت از دولت شده و می‌نویسد: «لازم است همه نهادها و بخش‌ها از دولت و دستگاه دیپلماسی حمایت کنند و پشت دولت بایستند. در حال حاضر در شراطی قرار نداریم که با برخی اقدامات برای حکومت هزینه‌سازی کنیم و هرگونه حرکت شتاب زده موجب کمک به اهداف آمریکا و رژیم صهیونیستی خواهد بود...به‌نظر می‌رسد دلواپسان بیش از اینکه نگران خروج آمریکا از برجام باشند دنبال تخریب دولتند، اما باید بدانند که تخریب دولت تقویت بدخواهان نظام را درپی خواهد داشت».

این سخنان در هر برهه ای از مذاکرات از سوی حامیان برجام شنیده می‌شود تا راه هر گونه نظارت و نقد را بر عملکرد خود ببندند. یقینا منتقدان باید با ملاحظه منافع ملی و مصلحت کشور لب به سخن بگشایند، اما این بدان معنا نیست که در هر موضوعی با بحرانی جلوه دادن کشور و ایجاد هراس ضمن عدم پاسخگویی به ملت، منتقدان را نیز منکوب کنند! دلسوزان بیش از آنکه نگران خروج آمریکا از برجام باشند نگران این هستند که خدایی نکرده دولت محترم از روند موجود این چند ساله درس عبرت نگرفته باشند و مجددا با عقد قراردادهای مبهم و شکننده هزینه های هنگفتی به عزت و استقلال کشور وارد کنند. به نظر می رسد اگر حامیان برجام توانی که برای تخریب منتقدان گذاشته اند را برای مسبب اصلی این ماجراها یعنی آمریکا صرف کنند هم به وحدت ملی کمک کرده‌اند و هم راه را برای تصمیمات منطقی تر هموار خواهند نمود!/۹۶۹/ی۷۰۴/ق

حجت الاسلام محمدمهمدی عامری